"ÄÆ°á»ng Tăng" dẫn đầu danh sách nghệ sÄ© già u nhất Trung Quốc - Luáºn vá» PHƯỚC BÃU
Thứ tư - 06/07/2016 17:42









Trong cuá»™c sống hằng ngà y chúng ta thưá»ng nghe nói: Ngưá»i nà y "có phước" quá, cho nên má»›i được vừa già u sang, vừa há»c giá»i, vừa đẹp đẽ, vừa mạnh khá»e, vừa may mắn, cầu con được con, cầu cá»§a được cá»§a, vạn sá»± như ý, tùy tâm mãn nguyện. CÅ©ng có khi chúng ta nghe nói: Ngưá»i nà y "bạc phước" quá, cho nên là m chuyện gì cÅ©ng thua lá»—, tÃnh toán việc gì cÅ©ng há»ng, muốn gì cÅ©ng không nên, cầu gì cÅ©ng chẳng được, tai há»a xảy ra tá»›i tấp, gặp xui xẻo liên miên! Khi được may mắn, khi được sung sướng, khi được những sá»± như ý, khi được tất cả những Ä‘iá»u gá»i là "có phước", ngưá»i Ä‘á»i thưá»ng nghÄ© rằng, cho rằng: mình có phước báu như váºy là do trá»i thương, trá»i ban cho mình! Những ngưá»i đó không chịu tìm hiểu thêm: Tại sao ông trá»i lại thương mình và ban cho mình phước báu như váºy, mà không ban cho biết bao nhiêu ngưá»i khác? Như váºy có phải là bất công chăng? Như váºy có đúng chăng? Tại sao con ngưá»i lại có ý nghÄ© như váºy?
Sở dÄ© con ngưá»i có ý nghÄ© như váºy là do tâm Ãch ká»· nhiá»u Ä‘á»i, do táºp khà tham lam bá»n sẻn, do tánh ganh tị đố kỵ mà ra. Con ngưá»i khi được sung sướng, thì mặc kệ ngưá»i khác ra sao, chẳng báºn tâm Ä‘oái hoà i, đó là tâm Ãch ká»·. Con ngưá»i khi được toại nguyện, muốn gì được nấy, thì mặc kệ ngưá»i khác ra sao, tháºm chà trong lòng còn chẳng muốn ai khác được như váºy, đó là táºp khà tham lam bá»n sẻn. Con ngưá»i khi được thà nh công thắng lợi, thì mặc kệ ngưá»i khác ra sao, chẳng muốn ai khác bằng mình hay hÆ¡n mình, đó là tánh ganh tị đố kỵ váºy.
Thá»±c ra, không có ông trá»i, thượng đế, hay đấng tạo hóa nà o là m những chuyện bất công, thiên vị như váºy. Những "phước báu" chúng ta đã hưởng, Ä‘ang hưởng, và sẽ hưởng, chÃnh do chúng ta đã tạo trong nhiá»u kiếp trước và ngay trong kiếp nà y. "Mình là m mình chịu, mình là m mình hưởng" má»›i là lẽ công bằng tuyệt đối váºy. CÅ©ng không Ãt ngưá»i thắc mắc: Là m sao biết mình "có phước" hay không? Là m sao để tạo phước? Äồng thá»i chúng ta cÅ©ng cần nên biết: thế nà o là phước hữu láºu và thế nà o là phước vô láºu? Và khi là m phước giúp đỡ ai Ä‘iá»u gì, mình nên nguyện như thế nà o?
* * *
Trên thế gian nà y, nếu ngước nhìn lên chúng ta sẽ thấy không biết bao nhiêu ngưá»i già u sang hÆ¡n mình, há»c thức hÆ¡n mình, khá»e mạnh hÆ¡n mình, sung sướng hÆ¡n mình, đẹp đẽ hÆ¡n mình, địa vị hÆ¡n mình, quyá»n thế hÆ¡n mình, may mắn hÆ¡n mình, nhà n nhã hÆ¡n mình, bình yên hÆ¡n mình, thông minh hÆ¡n mình, sáng suốt hÆ¡n mình, nhứt là không biết bao nhiêu ngưá»i tu táºp giác ngá»™ hÆ¡n mình, được an lạc và hạnh phúc hÆ¡n mình. Những ngưá»i như váºy chÃnh là những ngưá»i "có phước" hÆ¡n mình. Trái lại, khi nhìn xuống chúng ta sẽ thấy không biết bao nhiêu ngưá»i nghèo hèn hÆ¡n mình, dốt nát hÆ¡n mình, yếu Ä‘uối hÆ¡n mình, khổ sở hÆ¡n mình, xấu xà hÆ¡n mình, thấp kém hÆ¡n mình, cô thế hÆ¡n mình, xui xẻo hÆ¡n mình, cá»±c khổ hÆ¡n mình, hoạn nạn hÆ¡n mình, đần độn hÆ¡n mình, tối tăm hÆ¡n mình, nhứt là không biết bao nhiêu ngưá»i không được sống an lạc và hạnh phúc như mình. Những ngưá»i như váºy chÃnh là những ngưá»i "bạc phước" hÆ¡n mình.
Như váºy, rõ rà ng chúng ta được gá»i là "có phước", hay Ä‘ang thá» hưởng "phước báo", nếu như chúng ta có đủ tay chân, mắt mÅ©i vẹn toà n, cÆ¡m ăn áo mặc, khá»e mạnh Ãt Ä‘au, sống lâu trăm tuổi, tâm trà bình thưá»ng, gia đình hạnh phúc, cuá»™c sống tương đối đầy đủ, cuá»™c Ä‘á»i tương đối bình yên, không gặp hoạn nạn, không gặp hiểm nguy, không gặp tai biến, không gặp chiến tranh, không gặp đói khát, không gặp kẻ thù, không gặp thiên tai, há»a hoạn động đất, bão lụt cuồng phong. Khi nà o bị Ä‘au mắt, không còn nhìn thấy được gì nữa cả, chúng ta má»›i thấy giá trị cá»§a đôi mắt, giá trị cá»§a thị giác, mà hằng ngà y chúng ta không lưu tâm. Äến khi gặp thầy gặp thuốc, được chữa là nh bệnh, đôi mắt trở lại như xưa, chúng ta má»›i thấy là mình Ä‘ang "có phước"! Hoặc khi nà o bị bệnh bại xuá»™i cả hai chân, không còn Ä‘i đứng được bình thưá»ng, phải dùng xe lăn. Äến khi khá»i bệnh, được bình phục như xưa, chúng ta má»›i thấy là mình Ä‘ang "có phước"!
Thà dụ như trên má»™t chuyến máy bay, má»™t chuyến tà u thá»§y hay má»™t chuyến xe lá»a gặp tai nạn, hằng trăm ngưá»i thương tÃch tá» vong, những ngưá»i được sống sót chÃnh là những ngưá»i "đại phước" váºy. Há» là những ngưá»i theo đủ má»i tôn giáo, thuá»™c đủ má»i sắc dân, thuá»™c đủ má»i thà nh phần trong xã há»™i, gồm đủ má»i lứa tuổi, nhưng Ä‘iểm quan trá»ng là : chÃnh hỠđã "tu nhÆ¡n tÃch phước" nhiá»u Ä‘á»i nhiá»u kiếp trước, má»›i được sống còn như váºy, chứ không phải do há» cầu nguyện van xin thánh thần thiên địa gì cả, dù là chà thà nh và khẩn thiết lắm, trong lúc ngá»™ nạn, mà được đâu! Chúng ta thá» suy nghÄ©: trong khi lâm nạn, ngưá»i thì cầu Äức Mẹ cứu giúp, ngưá»i thì cầu Bồ Tát Quán Âm cứu tai, cứu khổ, cứu nạn. Váºy, khi cả hai ngưá»i cùng thoát được nạn, vị nà o thá»±c sá»± đã tế độ há»? Thá»±c sá»± chÃnh "phước báo" cá»§a má»—i ngưá»i đã cứu chÃnh há» mà thôi. Ngưá»i có "phước báo" nhiá»u hÆ¡n, thoát nạn má»™t cách an ổn hÆ¡n. Ngưá»i có "phước báo" Ãt hÆ¡n, thoát nạn vá»›i má»™t chút xây xát. Ngưá»i hết phước báo, không phước báo, thì đã vong mạng!
Tháºm chà trong số những ngưá»i tá» vong trong các tai nạn, nhiá»u trưá»ng hợp có cả các chức sắc thuá»™c các tôn giáo, có cả những ngưá»i đã từng đại diện thượng đế tha tá»™i cho nhiá»u ngưá»i khác! Còn chÃnh há» có tá»™i nghiệp, đến lúc phải trả, vẫn phải Ä‘á»n trả quả báo, nghiệp báo như má»i ngưá»i khác váºy! Chúng ta Ä‘á»c báo cÅ©ng thấy có những chuyến hà nh hương cầu nguyện cá»§a các tôn giáo, bị láºt xe trên đưá»ng Ä‘i hoặc trên đưá»ng vá», gặp nạn há»a hoạn tại thánh địa, tại khu vá»±c hà nh lá»…, khiến cho hà ng trăm ngưá»i, hà ng ngà n ngưá»i tá» vong thương tÃch. Äiá»u nà y giúp cho chúng ta nháºn định rất rõ rà ng rằng: con ngưá»i tạo nghiệp báo, dù vô tình hay cố ý, cho đến lúc quả báo chÃn mùi, lại không có phước báo che chở, thì cầu nguyện van xin cÅ©ng chẳng Ãch lợi gì, chẳng có hiệu quả gì.
Trong Kinh Pháp Cú, Äức Pháºt có dạy: "Dù lên non, xuống biển, và o hang, nghiệp báo vẫn theo con ngưá»i như hình vá»›i bóng, không ai có thể tránh được". NghÄ©a là nếu như con ngưá»i không biết tu nhÆ¡n tÃch phước, chỉ lo tạo tá»™i tạo nghiệp, trong cuá»™c sống đấu tranh già nh giá»±t hằng ngà y, cho đến khi quả báo thuần thục, không ai có thể tránh được, dù cho ngưá»i đó là bất cứ ai trong thế gian nà y, không phân biệt vua quan, chức quyá»n hay thưá»ng dân, già u sang hay nghèo hèn, há»c thức hay bình dân, nam phụ lão ấu, tÃn đồ hay chức sắc!
Có ông Liêm Sứ ở Hồng Châu, đến há»i Thiá»n sư Mã Tổ Äạo Nhất: Uống rượu ăn thịt là nên hay không nên? Mã Tổ Äạo Nhất đáp: Uống rượu ăn thịt là cái "lá»™c" cá»§a ngà i. Không uống rượu ăn thịt là cái "phước" cá»§a ngà i! Có phước má»›i hưởng lá»™c. Có phước má»›i trưá»ng thá». Không phước sao được hưởng lá»™c, sao được trưá»ng thá»? Như váºy, chúng ta đã tạm hiểu thế nà o là "có phước". Bây giá» chúng ta thá» tìm hiểu vấn Ä‘á»: trong cuá»™c sống hằng ngà y, những phương cách nà o, những pháp môn nà o, những việc là m nà o, những hà nh động nà o, những lá»i nói nà o, hay những ý nghÄ© nà o có thể tạo "phước báu", công năng và Ãch lợi cá»§a "phước báu" như thế nà o?
1) Trước tiên là Bố ThÃ. Hạnh bố thà là ná»n tảng cá»§a tất cả các hạnh là nh, là căn bản cá»§a việc thá»±c hà nh giáo pháp, luôn luôn được đỠcáºp đến trong Pháºt giáo. Bản chất cá»§a con ngưá»i thế gian là luôn luôn muốn có, muốn thêm, muốn nữa, không bao giá» thấy đủ, không bao giá» thá»a mãn vá»›i những gì mình Ä‘ang có. Cho nên, nếu được lên thiên đà ng, nếu được vá» cõi tây phương, mà vẫn còn giữ lòng tham như váºy, gá»i là "đới nghiệp vãng sanh", thì con ngưá»i vẫn thấy khổ Ä‘au như hiện Ä‘á»i váºy thôi. Muốn được an lạc hạnh phúc hiện Ä‘á»i, ngay tại thế giá»›i ta bà nà y, hãy vui thÃch vá»›i những gì mình Ä‘ang có, bởi vì mình không thể có những gì mình thÃch. Mong cầu nhiá»u, mÆ¡ ước nhiá»u, chỉ thêm nhiá»u Ä‘au khổ mà thôi. Thá»±c là đơn giản!
Äạo Pháºt dạy hạnh bố thà để giúp con ngưá»i dẹp lòng tham lam ham muốn, Ãch ká»· hẹp hòi, gồm có tham tiá»n tà i, tham sắc đẹp, tham danh vá»ng, ham ăn ham uống, ham ngá»§ ham nghỉ. Äạo Pháºt dạy hạnh bố thà để Ä‘em lại an lạc và hạnh phúc cho ngưá»i Ä‘á»i. Tại sao váºy? Bởi vì vá»›i lòng tham ngÅ© dục: tà i, sắc, danh, thá»±c, thùy, nói trên, con ngưá»i trên thế gian phải đấu tranh, già nh giá»±t, phải dùng má»i thá»§ Ä‘oạn để thá»a mãn, bất chấp sá»± Ä‘au khổ cá»§a kẻ khác, bất chấp sá»± an nguy cá»§a chÃnh bản thân, vá»›i bất cứ giá nà o cÅ©ng phải Ä‘oạt cho bằng được sá»± như ý! Không được thá»a mãn, con ngưá»i dá»… nổi lòng sân háºn, thù Ä‘á»i ghét ngưá»i, oán trá»i trách đất! Hạnh bố thà giúp con ngưá»i hiểu được Ãt nhiá»u sá»± an là nh thiết thá»±c cá»§a ngưá»i và cá»§a chÃnh mình như thế nà o. Cái gì mình tiêu xà i thì đã qua mất rồi. Cái gì mình Ä‘ang có chưa chắc giữ được lâu dà i, nhưng chắc chắn rằng sẽ để lại khi qua Ä‘á»i. Chỉ có những gì mình đã bố thÃ, đã cho ra, má»›i thá»±c sá»± là "cá»§a mình", má»›i thá»±c sá»± là "phước báu", và sẽ đến vá»›i mình các qua dạng: bình yên may mắn, tai qua nạn khá»i, cầu gì được nấy, trong cuá»™c sống hằng ngà y cá»§a chúng ta.
Trong khi thá»±c hà nh hạnh bố thÃ, chúng ta đừng nên thắc mắc: nếu mình quyên góp tiá»n bạc cho má»™t ngưá»i hay má»™t tổ chức nà o đó, để là m việc từ thiện, nhưng há» không là m đúng như lá»i há» nói, tháºm chà há» còn lợi dụng lòng tốt cá»§a nhiá»u ngưá»i để thá»§ lợi, là m việc sai trái, thì mình có được "phước báu" hay không? Tại sao váºy? Bởi vì khi chúng ta tá»± nguyện, phát tâm tùy há»·, đóng góp tịnh tà i cho má»™t việc từ thiện, cứu ngưá»i giúp Ä‘á»i, vá»›i tâm vị tha bất vị ká»·, vì ngưá»i quên mình, vì muốn giúp ngưá»i, không vì phước báu cho mình, thì chúng ta đã có "phước báu" ngay tại chá»— đó rồi, ngay từ lúc phát tâm tùy há»· như váºy đó. Còn chuyện ngưá»i đó, chùa đó, tổ chức đó, có là m đúng hay không, tá»™i nghiệp há» tạo, quả báo há» sẽ tá»± nháºn. Nhân nà o quả nấy. Chúng ta không cần phải báºn tâm!
Chúng ta cÅ©ng được hiểu thế nà o là "phước Ä‘iá»n" cao thượng nhứt, đó là những "ruá»™ng phước" Ä‘em lại nhiá»u "phước báu" nhứt, khi hà nh động tạo phước cá»§a chúng ta hướng đến. CÅ©ng và như ngưá»i nông dân hiểu biết đám ruá»™ng nà o phì nhiêu, trồng trá»t sẽ cho năng suất cao nhứt. Phước Ä‘iá»n cao thượng đó chÃnh là bốn Æ¡n nặng, hay tứ trá»ng ân, gồm có: Æ¡n cha mẹ, Æ¡n thầy bạn, Æ¡n xã há»™i, Æ¡n tam bảo. Hạnh bố thà dù là tà i thÃ, pháp thà hay vô úy thÃ, Ä‘á»u Ä‘em lại "phước báu" vô lượng vô biên, nếu như mình là m hạnh bố thà vá»›i thiện tâm, trá»±c tâm và bồ đỠtâm. NghÄ©a là tạo được bao nhiêu "phước báu" do hạnh bố thÃ, chúng ta Ä‘á»u nên phát tâm "hồi hướng" cho toà n thể chúng sanh trong pháp giá»›i đồng thá» hưởng. Có như thế, quả báo phước đức sau nà y, còn gá»i là phước báo, má»›i thá»±c sá»± to lá»›n. Tại sao váºy? Bởi vì không giữ riêng cho mình, dù là "phước báu" do chÃnh mình tạo nên, có nghÄ©a là mình đã diệt được lòng tham. Khi lòng tham đã diệt được, sá»± giải thoát má»›i hoà n toà n, phước báo má»›i vô lượng vô biên váºy.
2) Thứ hai là Trì Giá»›i. Trì giá»›i là nghiêm chỉnh ăn ở theo đúng giá»›i luáºt cá»§a Pháºt Tá», dù là cư sÄ© tại gia, hay tu sÄ© xuất gia. NhỠđó, trong cuá»™c sống, chúng ta không là m tổn nhÆ¡n, hại váºt, trong khi tạo Ãch lợi cho mình. Äó là cách tạo "phước báu" vô cùng vô táºn, không thể nghÄ© bà n. Thà dụ như chúng ta trì giá»›i không nói dối, không nói lá»i xuyên tạc, thêm bá»›t, vu cáo, để buá»™c tá»™i, vu oan cho kẻ khác phải chịu nhiá»u Ä‘au khổ, cho thá»a mãn lòng căm tức cá»§a chúng ta đối vá»›i ngưá»i đó, dù cho đó là kẻ thù, hay kẻ mình không ưa cÅ©ng váºy. Thà dụ như ngưá»i tu sÄ© Pháºt giáo cố gắng giữ gìn giá»›i hạnh trong sạch, cuá»™c sống thanh tịnh, chăm lo tu há»c, không tham gia hoạt động thế sá»±, không lo chuyện thế gian, không ham danh văn sÄ©, thi sÄ©, tiến sÄ© gì gì đó vá»›i Ä‘á»i, thì vị tu sÄ© đó Ä‘em lại biết bao nhiêu "phước báu" cho chÃnh bản thân, cho đồng bà o Pháºt Tá» và cho đạo pháp.
ÄÆ°á»£c như váºy, không cần đợi đến kiếp mai sau, mà ngay hiện tại, trên cuá»™c Ä‘á»i nà y, ở tại nÆ¡i đây, trong kiếp sống nà y, chúng ta có thể thá» hưởng "phước báu" cá»§a má»™t nếp sống giá»›i hạnh. Lợi Ãch cá»§a giá»›i đức phát sanh ngay trong hiện tại. Hiện tại rất quan trá»ng đối vá»›i ngưá»i biết sống trong tỉnh thức, biết quán sát ná»™i tâm, biết giữ gìn giá»›i hạnh. Quá khứ đã trôi qua, nhá»› nhung tiếc nuối chỉ phà phạm thá»i giá», chẳng những Ä‘iên rồ, mà đôi khi còn tạo nghiệp xấu, vì những chuyện tức giáºn, thù háºn đã qua. Trong khi đó, tương lai chỉ là viá»…n ảnh mÆ¡ hồ, không có gì cố định, không có gì chắc chắn.
Ngưá»i nà o hẹn đến khi có tuổi rồi, má»›i cạo đầu và o chùa bắt đầu tu, cÅ©ng là ngưá»i Ä‘ang sống trong mÆ¡, Ä‘ang trong cÆ¡n mê. Tại sao váºy? Bởi vì có ai biết được chắc chắn mình sống đến bao lâu? Trong khi đó, chúng ta có thể tạo "phước báu" bằng cách tu tâm dưỡng tánh, ngay hiện tại, trong cuá»™c sống hằng ngà y, đừng đợi đến ngà y nà o cả. Tu tâm dưỡng tánh được ngà y nà o, chúng ta hưởng "phước báu" ngay ngà y đó, thì tại sao phải hẹn? Vã lại tu tâm dưá»ng tánh đâu phải là việc dà nh riêng cho các tu sÄ©, hoặc đâu phải cạo đầu và o chùa má»›i gá»i là tu! Các báºc tôn túc thưá»ng nhắc nhở chúng ta: "tu mau kẻo trể" và "tu trong má»i hoà n cảnh", chÃnh là nghÄ©a đó váºy.
Chẳng hạn như trước đây, chúng ta thÃch bà n chuyện thị phi, phải quấy, tốt xấu, thÃch xen và o chuyện cá»§a thiên hạ thế nhân, cho nên lắm khi gặp rắc rối, tranh cãi, đôi co, mÃch lòng, có khi dẫn tá»›i chuyện kiện tụng lôi thôi. Bây giá» chúng ta hiểu được giáo lý đạo Pháºt, biết rằng tu tâm dưỡng tánh Ä‘em lại nhiá»u "phước báu" hiện Ä‘á»i, có thể thá»±c hà nh trong má»i hoà n cảnh, chúng ta quyết tâm dừng ngay, chừa bá» tất cả, thì cuá»™c sống sẽ an lạc và hạnh phúc, không còn phiá»n não và khổ Ä‘au nữa. Giá»›i luáºt và như hai đưá»ng sắt cá»§a má»™t tuyến xe lá»a. Chiếc xe lá»a nà o, chạy đúng đưá»ng sắt, sẽ chạy ngon là nh, đến nÆ¡i đến chốn, bình yên vô sá»±. Chiếc nà o mà chạy, tráºt khá»i đưá»ng rầy, tức nhiên láºt gá»ng, tai nạn thê thảm. CÅ©ng váºy, những ngưá»i Pháºt Tá», dù tại gia cư sÄ©, hay xuất gia tu sÄ©, trì giá»›i thanh tịnh, sẽ tu tinh tiến, kết quả rõ rà ng, bá»›t chuyện phiá»n não, giảm thiểu khổ Ä‘au, chóng được niết bà n, an lạc hạnh phúc, ngay tại hiện Ä‘á»i.
3) Thứ ba là Nhẫn Nhịn. Có ngưá»i quan niệm: nhịn thì nhục, cá»± thì đục. Há» cho rằng nếu nhịn được đằng chân, chúng sẽ lân đằng đầu, được nước lần nà y chúng sẽ là m tá»›i lần sau, nhịn hoà i chúng sẽ cho là mình ngu, cho là mình hèn, là m sao nhịn nổi, tại sao phải nhịn chứ? ChÃnh quan niệm như váºy khiến cho cuá»™c Ä‘á»i luôn luôn đầy dẫy những tranh chấp, cãi vã, hÆ¡n thua, kiện tụng, đấu tranh, cho nên thưá»ng dẫn đến phiá»n não và khổ Ä‘au. Thá»±c ra, chÃnh vì con ngưá»i không thể thá»±c hà nh được "hạnh nhẫn nhịn" cho nên má»›i có quan niệm như trên. Ngưá»i ta mắng mình má»™t tiếng, mình trả má»™t miếng, có khi nhiá»u hÆ¡n, thì dá»… dà ng quá. Ngưá»i ta hà nh động, không tốt vá»›i mình, mình liá»n trả đủa, hết sức nặng ná», cho thiệt hả giáºn, cho thá»±c đả nư, thì dá»… dà ng quá. Nhưng còn tiếp theo, sau đó thì sao? Câu chuyện như váºy, biết đến bao giá», má»›i được chấm dứt, và dứt thế nà o? Ngưá»i ta lỡ lầm, vi phạm tá»™i ác, mình đòi trừng phạt, cho thiệt xứng đáng, phanh thây xẻ thịt, treo cổ bắn bá», đà y xuống địa ngục, bá» tù rục xương, rá»§a xả chá»i mắng, tưng bừng tÆ¡i tả, thì hãy thá» nghÄ©: ai ác hÆ¡n ai?
Có những ngưá»i trên thế gian nà y xin ân xá cho kẻ phạm tá»™i đã giết ngưá»i thân cá»§a mình, bởi vì những ngưá»i đó đã biết cảnh mất ngưá»i thân, Ä‘au khổ như thế nà o, nên không muốn gia đình phạm nhân lâm và o cảnh ngá»™ bi thương đó. Chúng ta Ä‘á»c báo thấy thá»±c sá»± có những ngưá»i như váºy, nhưng rất hiếm hoi! Trong Kinh Pháp Cú, Äức Pháºt có dạy:" Lấy oán báo oán, oán nghiệp cháºp chùng. Lấy Æ¡n báo oán, oán nghiệp tiêu tan" . Ngưá»i ta mắng mình má»™t tiếng, nếu mình nhịn được, không trả má»™t miếng, má»›i thá»±c là khó. Ngưá»i ta hà nh động, không tốt vá»›i mình, mình không hà nh động, giống y như váºy, má»›i thá»±c là khó. HÆ¡n nữa, nếu ngưá»i ta gặp, khó khăn hoạn nạn, mình sẵn sà ng giúp, thá»±c tâm thá»±c tình, hết lòng hết dạ, lại cà ng khó hÆ¡n. Là m được như váºy, má»i chuyện bình yên, tiếp theo sau đó. Câu chuyện thù oán, chắc chắn chấm dứt, má»™t cách êm đẹp, nhẹ nhà ng dá»… dà ng.
Trong Kinh Pháp Cú, Äức Pháºt có dạy:"Thắng vạn quân không bằng tá»± thắng mình. Tá»± thắng mình là điá»u cao quà nhứt". NghÄ©a là tá»± ká»m chế bản thân, tá»± ká»m chế hà nh động, tá»± ká»m chế ngôn ngữ, tá»± ká»m chế ý nghÄ© cá»§a chÃnh mình, má»›i thá»±c là khó. Con ngưá»i thưá»ng bị tâm tham lam, tâm sân háºn và tâm si mê sai khiến, Ä‘iá»u khiển, cho nên cuá»™c Ä‘á»i má»›i gặp nhiá»u phiá»n não và khổ Ä‘au. Khi tâm tham khởi lên, khi tâm sân khởi lên, khi tâm si khởi lên, ngưá»i nà o tỉnh thức, tá»± ká»m chế được, tá»± hóa giải được, thì cuá»™c sống sẽ an lạc hạnh phúc. Chiến thắng được tâm tham lam, sân háºn, si mê cá»§a chÃnh mình, má»›i thá»±c sá»± gá»i là "có phước", má»›i thá»±c sá»± Ä‘em lại an lạc và hạnh phúc cho cuá»™c Ä‘á»i mình. Cho nên cổ nhân có dạy: "Má»™t sá»± nhịn chÃn sá»± là nh", chÃnh là nghÄ©a đó váºy.
Khi chiến thắng được tâm tham chẳng hạn, không Ä‘i ăn trá»™m, không chôm chÄ©a đồ, không gạt gẫm ngưá»i, con ngưá»i khá»i gặp rắc rối vá»›i pháp luáºt. Khi chiến thắng được tâm sân chẳng hạn, không chá»i mắng đánh Ä‘áºp, không trả thù ngưá»i khác, không thưa gá»i kiện tụng, không gây thêm phiá»n não, không tạo thêm kẻ thù, không tăng thêm nghiệp báo, không chuốc thêm oán há»n, không là m chuyện cà n dở, con ngưá»i được thoải mái bình yên. Khi chiến thắng được tâm si chẳng hạn, không mê tÃn dị Ä‘oan, không uống nước sông suối, chẳng có chút vệ sinh, lại cho là nước thánh, không tin chuyện huyá»…n hoặc, không tin thiên linh chuá»—i, chẳng có căn cứ, con ngưá»i được bình tÄ©nh, tâm trà sáng suốt. NhỠđó, con ngưá»i sẽ ăn được ngon, ngá»§ được yên. Sách có câu: "Ä‚n được ngá»§ được là tiên". Äó là "phước báu" do chÃnh mình tạo nên, không do trá»i ban, không do cầu nguyện.
4) Thứ tư là Tinh Tấn. Tinh tấn nghÄ©a là siêng năng, cần mẫn tu tâm dưỡng tánh trong má»i hoà n cảnh, trong má»i động tác, Ä‘i, đứng, nằm, ngồi, để ngăn cháºn ba nghiệp, không tạo thêm tá»™i lá»—i, nghiệp báo má»›i. Không phải đợi đến lúc quỳ trước bà n Pháºt, hay Ä‘i đến chùa, hoặc dá»± các khóa tÄ©nh tâm, má»›i gá»i là tu! Tu như váºy Ãt quá, má»™t tháng má»›i có má»™t khóa tu, má»™t tuần má»›i đến chùa má»™t lần, má»™t ngà y niệm hương trước bà n thá», hay ngồi thiá»n, chừng má»™t tiếng đồng hồ, 23 tiếng còn lại, tha hồ để tâm trà dong ruá»—i theo những ý nghÄ© tạp nhạp, thương ngưá»i nà y, ghét ngưá»i khác, thị phi phải quấy, tâm trà bất định. Äến khi nghịch cảnh xảy đến, tai nạn giáng xuống, không đủ năng lá»±c để đối phó, tâm trà cá»§a chúng ta sẽ xáo trá»™n, bất an, đương nhiên dẫn đến khổ Ä‘au và than trá»i trách đất. Sách có câu: "Mấy ngưá»i lòng dạ tinh ma. Äã là m phải chịu, kêu mà ai thương", chÃnh là nghÄ©a đó váºy.
Chúng ta tinh tấn là m tất cả các Ä‘iá»u thiện, dù lá»›n dù nhá», cứu ngưá»i giúp Ä‘á»i, là m cho cuá»™c sống cá»§a chÃnh mình và cá»§a những ngưá»i chung quanh, có ý nghÄ©a hÆ¡n, an lạc hÆ¡n và hạnh phúc hÆ¡n. Chúng ta tinh tấn diệt trừ những tạp niệm vá»ng tưởng, thưá»ng xúi giục chúng ta tạo thêm nghiệp báo xấu, để cho chÃnh mình và những ngưá»i chung quanh bá»›t lo âu, phiá»n muá»™n vì những hà nh động sai khiến bởi tâm tham, tâm sân và tâm si cá»§a mình. Chúng ta thá» nghÄ©: thá»±c hà nh hạnh tinh tấn như váºy, có phải chúng ta được vô lượng vô biên "phước báu" chăng? Và nhá» hạnh tinh tấn, chúng ta không nản lòng trên đưá»ng tu táºp các hạnh là nh, dù gặp biết bao nhiêu nghịch cảnh trở ngại. Cho nên trong đạo Pháºt, hạnh tinh tấn được tượng trưng bởi Bồ Tát Äại Lá»±c Äại Thế ChÃ, là vị Bồ Tát có năng lá»±c tinh tấn lá»›n lao, có ý chà siêu xuất thế gian, dÅ©ng mãnh tiến bước không lui, trước má»i nghịch cảnh, trước má»i nghiệp chướng.
5) Thứ năm là Thiá»n Äịnh. Thiá»n định nghÄ©a là trau dồi tâm tánh cho được tá»± tại, cho được bình tÄ©nh thản nhiên, trước má»i hoà n cảnh cá»§a cuá»™c sống. Trong cuá»™c sống hằng ngà y, chúng ta thưá»ng gặp những bước thăng trầm, những sóng gió cá»§a cuá»™c Ä‘á»i, chẳng hạn như lúc thịnh lúc suy, lúc được danh dá»± lúc bị há»§y báng, lúc được khen tặng lúc bị chỉ trÃch, lúc được sung sướng lúc bị khổ Ä‘au. Trong kinh sách gá»i đó là "bát phong", thưá»ng là m cho tâm trà cá»§a chúng ta bị bất an, chao đảo, giao động, xao xuyến, xáo trá»™n.
Cho nên đạo Pháºt dạy nhiá»u phương pháp để hà ng phục và an trụ tâm, tùy theo căn cÆ¡, trình độ, hoà n cảnh, sở thÃch, tâm nguyện cá»§a má»—i ngưá»i, gá»i là vô lượng pháp môn. Chẳng hạn như pháp môn tịnh độ dạy chúng ta tụng kinh, niệm Pháºt để định tâm. Khi chúng ta tụng kinh, thân ngồi ngay ngắn, nghiêm trang, miệng Ä‘á»c lá»i Pháºt dạy trong kinh, tâm chú ý và o lá»i kinh và tiếng chuông mõ, nên không còn nghÄ© ngợi linh tinh lang tang, tư tưởng không còn chạy lung tung nữa. Như váºy có nghÄ©a là tam nghiệp, gồm thân khẩu ý cá»§a chúng ta, Ä‘á»u được thanh tịnh. Kinh sách có câu:"Tam nghiệp hằng thanh tịnh đồng Pháºt vãng tây phương". NghÄ©a là khi ba nghiệp cá»§a chúng ta luôn luôn thanh tịnh, không còn tạo nghiệp nữa, thì "phước báu" vô lượng vô biên, chúng ta cùng chư Pháºt sống trong cõi tịnh độ tây phương. Hoặc khi tâm trạng bị hoang mang, lo lắng, sợ sệt, xôn xao, chúng ta dùng câu niệm Pháºt để định tâm, để trấn áp những tâm trạng bất an vừa kể.
Ở đây, cần biết thêm rằng không phải chúng ta tụng kinh để cho Äức Pháºt nghe! CÅ©ng không phải chúng ta niệm Pháºt để cho Äức Pháºt tÃnh sổ, coi chúng ta niệm được bao nhiêu câu, cá»™ng được bao nhiêu chuá»—i má»—i ngà y! Kinh Ä‘iển ghi lại lá»i dạy cá»§a Äức Pháºt cốt để hướng dẫn chúng ta tu tâm dưỡng tánh, Ä‘iá»u trị tâm bệnh cá»§a chúng sanh, và như toa thuốc cá»§a bác sÄ© để Ä‘iá»u trị thân bệnh, chứ không phải để Ä‘á»c Ä‘i, Ä‘á»c lại, tụng cho bác sÄ© nghe! Mục Ä‘Ãch chúng ta tụng kinh, niệm Pháºt là để hà ng phục và an trụ tâm, chuyển hóa từ kẻ phà m phu tục tá», trầm luân Ä‘au khổ, thà nh ngưá»i trà tuệ, giác ngá»™ giải thoát. Hà ng phục và an trụ được tâm, chúng ta má»›i có được cuá»™c sống phước báu, an lạc và hạnh phúc.
CÅ©ng vá»›i mục Ä‘Ãch hà ng phục và an trụ được tâm, thiá»n tông dạy chúng ta "tứ oai nghi thiá»n". NghÄ©a là trong bốn oai nghi, gồm có: Ä‘i, đứng, nằm, ngồi, trong cuá»™c sống hằng ngà y, chúng ta luôn luôn giữ gìn tâm được chánh niệm, không loạn tưởng, không tạp niệm, như váºy sẽ được chánh định. Cho nên má»—i khi tạp niệm, vá»ng tưởng khởi lên, chúng ta liá»n biết ngay và dừng lại, không bị luồng tư tưởng lăng xăng lá»™n xá»™n đó dẫn Ä‘i. Thà dụ như khi Ä‘ang ngồi chÆ¡i, bổng dưng chúng ta nhá»› tá»›i chuyện thù oán năm xưa, tâm trà liá»n xao xuyến vá»›i ý nghÄ© trả thù phục háºn! Nếu chúng ta không thức tỉnh dừng lại ngay, thì luồng tư tưởng nà y sẽ tiếp tục dẫn chúng ta Ä‘i tá»›i ý nghÄ© tìm cách nà o để trả thù, cho đáng Ä‘á»i kẻ đã hại mình, đã thưa gá»i mình ra tòa, đã vu oan giá há»a cho mình, đã cáo gian mình, và háºu quả là chúng ta tạo thêm nghiệp báo! Cuá»™c Ä‘á»i chắc chắn sẽ gặp nhiá»u khổ Ä‘au! Tây phương có câu: "Do not mess up your beautiful life!", chÃnh là nghÄ©a đó váºy.
Trong Kinh Kim Cang, Äức Pháºt có dạy: "Quá khứ tâm bất khả đắc. Hiện tại tâm bất khả đắc. Vị lai tâm bất khả đắc". NghÄ©a là : Chuyện quá khứ qua rồi đừng luyến tiếc, đừng nhá»› nghÄ© là m gì cho báºn tâm, chỉ gieo thêm nghiệp chướng chứ chẳng Ãch lợi gì. Chuyện hiện tại rồi cÅ©ng qua mau, cố nÃu kéo cÅ©ng chẳng được, có lo âu phiá»n muá»™n cÅ©ng chẳng Ãch lợi gì. Chuyện tương lai chưa đến, lo lắng, ưu tư, sầu muá»™n cÅ©ng chẳng giúp Ãch được gì. Chi bằng chúng ta giữ gìn tâm trà được như như, bình tỉnh, thản nhiên, có phải khá»e hÆ¡n không? Chuyện gì phải tá»›i nó sẽ tá»›i, lo sợ cÅ©ng chẳng ngăn cản được đâu. Tốt nhứt chúng ta đừng tạo thêm tá»™i nghiệp má»›i, thì khá»i phải lo sợ quả báo, tá»™i báo, nghiệp báo sẽ đến!
Trong Kinh Pháp Cú, Äức Pháºt có dạy:"Lấy oán báo oán, oán nghiệp cháºp chùng. Lấy Æ¡n báo oán, oán nghiệp tiêu tan". NghÄ©a là chuyện oán thù trong quá khứ chỉ nên cởi mở, không nên kết chặt thêm. Thà dụ như trong gia đình trước kia có chuyện bất hòa, tranh chấp, chúng ta bèn bá» nhà đi xa. Khi có dịp trở vá» quê hương viếng thăm, chúng ta mang theo quà cáp vá»›i tấm lòng từ bi há»· xả, má»™t trá»i thương nhá»›, quên hết chuyện không vui trong quá khứ, tức nhiên má»i chuyện sẽ trở nên êm đẹp vui vẻ. Tâm trà cá»§a chúng ta sẽ an lạc hÆ¡n, cuá»™c Ä‘á»i sẽ hạnh phúc hÆ¡n.
Ở đây, cần biết thêm rằng thiá»n tông không dạy tá»a thiá»n như con cóc, từ giá» nà y sang giá» khác, chẳng hiểu mục Ä‘Ãch để là m gì, ngoà i chuyện Ä‘em khoe khắp nÆ¡i khắp chốn! ChÃnh thiá»n tông dạy chúng ta ngồi thiá»n để "chăn trâu", để thúc liá»…m thân tâm, tức là dẹp trừ tạp niệm và vá»ng tưởng, vá»›i mục Ä‘Ãch hà ng phục và an trụ tâm. HÆ¡n thế nữa, không phải chỉ có lúc ngồi thiá»n má»›i dẹp trừ tạp niệm và vá»ng tưởng mà thôi. Trong Ä‘á»i sống hằng ngà y, lúc tiếp xúc vá»›i ngoại cảnh, lúc thấy hình sắc, lúc nghe âm thanh, lúc ngá»i mùi, lúc nếm vị, lúc xúc chạm, chúng ta luôn luôn giữ gìn tâm trà được bình tÄ©nh thản nhiên, không xao xuyến, không loạn động. Nếu trong tâm "lỡ" nổi loạn, tạp niệm khởi lên, chúng ta liá»n biết ngay và dừng lại kịp thá»i, thì đó chÃnh là thiá»n định váºy.
Tổ Äiá»u Ngá»± Giác Hoà ng, tức là Hoà ng Äế Trần Nhân Tôn nhưá»ng ngôi, Ä‘i tu, trở thà nh SÆ¡ Tổ Thiá»n Phái Trúc Lâm, có dạy rằng:
"Cư trần lạc đạo thả tùy duyên
Cơ tắc xan hỠkhốn tắc miên
Gia trung hữu bảo hưu tầm mÃch
Äối cảnh vô tâm mạc vấn thiá»n".
NghÄ©a là dù sống trên trần Ä‘á»i, muốn được vui theo đạo lý, hãy đừng chấp chặt, tùy duyên hà nh sá»±, tùy hoà n cảnh mà ứng xá». Chẳng hạn như đói đến thì ăn, mệt ngá»§ khò. Chẳng có gì đòi há»i, chẳng có gì buồn lo, chẳng có gì báºn tâm, chẳng có gì ưu phiá»n. Trong má»—i con ngưá»i chúng ta, ai ai cÅ©ng có "cá»§a báu", đó chÃnh là "con ngưá»i chân tháºt" cá»§a chúng ta. Cho nên chẳng cần chạy và o chùa, hay lên non lên núi, tìm kiếm là m gì cho mất công, nhá»c sức vô Ãch. Trong cuá»™c sống hiện nay, đối vá»›i các cảnh trần Ä‘á»i, chúng ta đừng khởi vá»ng tâm lăng xăng lá»™n xá»™n, thương thương ghét ghét, phải quấy thị phi, tranh Ä‘ua hÆ¡n thua. Lúc đó, chÃnh là lúc chúng ta đạt được thiá»n định, hiểu được và sống được vá»›i "con ngưá»i chân tháºt" cá»§a chÃnh mình. Äó chÃnh là mục Ä‘Ãch cứu kÃnh cá»§a đạo Pháºt váºy.
6) Thứ sáu là Trà tuệ. Trà tuệ trong đạo Pháºt, kinh sách gá»i là trà tuệ bát nhã, không phải sá»± hiểu biết, kiến thức, trà thức cá»§a thế gian. Ở thế gian, ngưá»i trà thức là ngưá»i há»c cao hiểu rá»™ng, có bằng cấp các ngà nh, nhưng vẫn sống trong trong sanh tá» luân hồi, thưá»ng gặp phiá»n não khổ Ä‘au. Trà tuệ trong đạo Pháºt là sá»± nháºn thức sáng suốt, đưa con ngưá»i đến chá»— giác ngá»™ và giải thoát, được an lạc và hạnh phúc. Ngưá»i có trà tuệ là ngưá»i có chánh kiến, nghÄ©a là ngưá»i thấy muôn pháp, biết muôn việc "đúng như thá»±c", không mê lầm Ä‘iên đảo, không mê tÃn dị Ä‘oan, không nháºn giả là m chân, không chấp chặt thà nh kiến. Chẳng hạn như khi thấy việc gì xảy đến cho mình hay cho ngưá»i, chúng ta biết ngay rằng: đó là kết quả hay háºu quả cá»§a má»™t việc hay nhiá»u việc đã là m trước đây. Không bao giá» tá»± nhiên có khói, mà không do lá»a phát sanh. Không bao giá» tá»± nhiên có sóng, trong khi gió lặng yên. Không bao giá» tá»± nhiên có cái cây má»c lên, mà không có hạt giống trong đất trước đó. NhỠđó, chúng ta không ngạc nhiên, khi có chuyện may mắn đến, cÅ©ng như không Ä‘au khổ, khi có chuyện xui xẻo xảy ra.
Trong Kinh Hoa Nghiêm, Äức Pháºt có dạy: "Chư pháp tùng duyên sanh. Chư pháp tùng duyên diệt". NghÄ©a là má»i việc muôn sá»± trên thế gian nà y, trong kinh sách gá»i là chư pháp, tùy theo nhân duyên mà sanh ra, cÅ©ng tùy theo nhân duyên mà diệt Ä‘i. Không có việc gì sanh diệt mà không có nguyên nhân. Không có cái gì, váºt gì, việc gì tá»± nhiên xảy ra, tá»± nhiên sanh ra, tá»± nhiên xuất hiện. Không có cái gì, váºt gì, việc gì tá»± nhiên biến mất, tá»± nhiên diệt Ä‘i, tá»± nhiên không còn nữa. Chẳng hạn như khi thấy má»™t tòa nhà sụp đổ, má»™t tình bạn kết thúc, chúng ta hiểu ngay phải có nguyên nhân và cÅ©ng hiểu rằng không có chuyện gì trên Ä‘á»i tồn tại vÄ©nh viá»…n. NhỠđó, chúng ta có thể giữ gìn được tâm trà bình tÄ©nh thản nhiên, khi má»i chuyện tang thương biến đổi xảy ra trong cuá»™c Ä‘á»i.
Không có cái gì, váºt gì, việc gì do ông trá»i, do thượng đế sanh ra cả. Chẳng hạn như má»™t cÆ¡n mưa do há»™i đủ nhân duyên mà có, chứ là m gì có ông thần mưa, ông thần gió, ông thần sấm, ông thần sét, ông thần sông, ông hà bá, như ngưá»i xưa tin tưởng, khi khoa há»c chưa phát triển. Bây giá» con ngưá»i còn có khả năng là m mưa nhân tạo, ở bất cứ nÆ¡i nà o, bất cứ lúc nà o. Tại sao thượng đế là m ra cuồng phong, bão tố, lÅ© lụt, động đất, để giết hại con ngưá»i? Thượng đế vẫn còn nổi cÆ¡n thịnh ná»™, nổi cÆ¡n sân háºn, để giáng há»a trừng phạt con ngưá»i ngoan cố, không nghe theo, không là m theo, như váºy có khác gì những kẻ phà m phu tục tỠở trên Ä‘á»i nà y, hay nổi sân háºn, khi gặp chuyện không vừa ý?
Nếu chỉ Ä‘á»c giáo lý cá»§a đạo Pháºt và chỉ biết Pháºt giáo qua lý thuyết, ắt là không đủ. Không há»c hiểu giáo lý, không thá»±c sá»± biết Pháºt giáo như thế nà o, chỉ nhắm mắt là m theo những táºp tục cổ truyá»n má»™t cách máy móc, tức nhiên là sai lầm và thiếu sót nặng ná». Há»c mà không hà nh thì khác nà o cái đãy sách, cái tá»§ sách, cái tà ng kinh các. Hà nh mà không há»c hiểu, khác nà o ngưá»i Ä‘i trong đêm tối, không có đèn Ä‘uốc, đụng đầu lá»t hố, bất cứ lúc nà o! Trá»ng Pháºt tin Pháºt mà không nghe Pháp há»c Pháp, như váºy chưa phải là đệ tá» chÆ¡n chánh cá»§a Äức Pháºt. Vì không nghe Pháp há»c Pháp, là m sao thá»±c hà nh đúng theo lá»i Pháºt dạy được? Do đó, con ngưá»i sống mãi trong vô minh, má» mịt u tối, si mê lầm lạc, bao giá» má»›i giác ngá»™ và giải thoát được, bao giá» má»›i hết phiá»n não giảm khổ Ä‘au được? Chư Tổ có dạy: "Tu mà không há»c là tu mù. Há»c mà không tu là đãy sách", chÃnh là nghÄ©a đó váºy.
Chúng ta cần phải phát tâm há»c Pháºt Pháp, nếu muốn có được trà tuệ "đúng như thá»±c", còn gá»i là "trà tuệ bát nhã". Äó chÃnh là "phước báu" tối thượng. Ngưá»i có trà tuệ bát nhã, chiếu kiến ngÅ© uẩn giai không, độ nhứt thiết khổ ách. NghÄ©a là con ngưá»i muốn được tá»± tại, muốn không sợ hãi, muốn qua má»i khổ ách, thì phải có trà tuệ bát nhã, thấy tất cả các pháp Ä‘á»u không thá»±c, không tồn tại vÄ©nh viá»…n, không cố định. Cái thân ngÅ© uẩn cá»§a chúng ta cÅ©ng là má»™t trong các pháp trên thế gian, cho nên cÅ©ng sẽ biến hoại sau má»™t thá»i gian tại thế, không có gì đáng luyến tiếc, than thở, khổ Ä‘au. Chỉ có "con ngưá»i chân tháºt không sanh diệt" má»›i là cứu kÃnh mà thôi. Äó là những lá»i dạy vô cùng quà báu cá»§a Äức Pháºt, đó là bản đồ hướng dẫn chúng ta đạt được cuá»™c sống an lạc và hạnh phúc, tiến đến chá»— giải thoát và giác ngá»™.
* * *
Tóm lại, trong cuá»™c sống hằng ngà y, có rất nhiá»u cÆ¡ há»™i, có rất nhiá»u cách, có rất nhiá»u phương pháp, để cho con ngưá»i là m phước, tạo phước, kiếm phước. Dù là phước hữu láºu hay vô láºu, Ä‘á»u có công năng giúp con ngưá»i có cuá»™c sống bình yên, Ãt Ä‘au khổ, bá»›t phiá»n não, để tiến tá»›i chá»— giải thoát khá»i vòng sanh tá» luân hồi. Phước hữu láºu do những việc là m tạo sá»± an vui thoải mái, có Ãch lợi cho ngưá»i, giúp đỡ ngưá»i lúc gặp khó khăn vá» váºt chất hay tinh thần. Phước hữu láºu có công năng Ä‘em lại sá»± may mắn, tai qua nạn khá»i, chuyện lá»›n hóa nhá», chuyện nhá» hóa không, bá»›t oan trái, giảm nghiệp báo. Ngưá»i là m phước vá»›i ước mong được hưởng phước vá» sau, đó là phước hữu láºu, còn trong vòng sanh tá» luân hồi.
Phước vô láºu do những việc là m có Ãch lợi cho ngưá»i, nhưng đồng thá»i cÅ©ng chuyển hóa được con ngưá»i chÃnh mình, thà dụ như bố thà cúng dưá»ng, tụng kinh niệm Pháºt, tư duy thiá»n quán, tu tâm dưỡng tánh. Ngưá»i là m phước vá»›i tâm từ bi há»· xả, không cầu mong được hưởng phước vá» sau, chỉ cố gắng tu há»c để tiến dần đến chá»— giác ngá»™ và giải thoát, đó là phước vô láºu, vượt khá»i vòng sanh tá» luân hồi. Trong lúc thá»±c hiện hà nh động tạo phước, không nghÄ© rằng mình Ä‘ang là m phước, giúp đỡ ngưá»i khác vì tình thương, do lòng tốt tá»± nhiên, vá»›i tâm bất vụ lợi, vì ngưá»i quên mình, đó là hà nh động tạo phước cao thượng nhứt, Ä‘em lại "phước báu" vô lượng vô biên, không thể nghÄ© bà n.
Phước hữu láºu và như tiá»n tiết kiệm, có khả năng giúp con ngưá»i già u sang, sung sướng, may mắn, bình yên. Hưởng phước nà y có ngà y cÅ©ng cạn, cÅ©ng dứt. Khi đó, con ngưá»i sẽ phải Ä‘á»n trả những nghiệp báo trước kia. Chúng ta đã từng thấy các ông vua, các bà hoà ng, các hoà ng tá», các công chúa, các nhà già u có trưởng giả, thế lá»±c quyá»n quÃ, cao sang danh vá»ng, các lãnh tụ chÃnh trị, các lãnh tụ tôn giáo, khi hưởng hết phước báo hữu láºu, há» phải chịu nhiá»u tai nạn, khổ ách, tán gia bại sản, thân bại danh liệt, tháºm chà có thể mất mạng thê thảm, không chá»— chôn thân! Trong Kinh A Hà m, Äức Pháºt có dạy: "Phước báo con ngưá»i Ä‘ang hưởng và như mÅ©i tên bắn lên không trung, đến khi hết trá»›n, rá»›t trở xuống đất rất nhanh", chÃnh là nghÄ©a phước hữu láºu đó váºy. Bởi váºy cho nên, Äức Pháºt dạy chúng ta khi là m phước, đừng mong cầu hưởng phước báo, mà nên nguyện được phước duyên, Ä‘á»i Ä‘á»i gặp Chánh Pháp, gặp thầy là nh bạn tốt, giúp đỡ tu táºp, cho đến ngà y giác ngá»™ và giải thoát, mà thôi.
Äiá»u dÄ© nhiên ai ai cÅ©ng có thể hiểu được là : tất cả những hà nh động nà o, những lá»i nói nà o, những ý nghÄ© nà o, ngược lại vá»›i việc tạo "phước báu", chÃnh là hà nh động, lá»i nói, ý nghÄ©, tạo tá»™i lá»—i, tạo nghiệp báo xấu váºy! Tá»™i lá»—i là do hà nh động, lá»i nói hay ý nghÄ© là m cho mình, cho ngưá»i khác Ä‘au khổ trong hiện tại và vị lai, dù vô tình hay cố ý. Trong Kinh A Hà m, Äức Pháºt có dạy: "Chỉ có phước báo má»›i có thể giảm thiểu nghiệp báo mà thôi". Con ngưá»i tạo tá»™i nghiệp từ trước, đến lúc phải Ä‘á»n trả quả báo, nhẹ thì bị chá»i mắng, Ä‘au yếu, nặng thì gặp tai nạn, tháºm chà mất mạng.
Tá»™i nghiệp do con ngưá»i tạo tác, sanh ra tá»™i báo nghiệp báo, được và như má»™t nắm muối. Nếu phải bị nuốt nắm muối đó, thì con ngưá»i sẽ Ä‘au khổ biết là dưá»ng nà o. Nhưng nếu có thể bá» nắm muối đó và o trong má»™t tô nước rồi uống, thì có lẽ sẽ dá»… chịu hÆ¡n má»™t chút. Nếu có thể bá» nắm muối đó và o trong má»™t lu nước rồi uống, thì chắc sẽ dá»… chịu hÆ¡n má»™t chút nữa. Nếu bá» nắm muối đó và o trong má»™t hồ nước lá»›n, rồi từ từ uống, thì chuyện sẽ không còn thà nh vấn Ä‘á». Tô nước, lu nước, hồ nước tượng trưng cho "phước báu", do chÃnh chúng ta tạo được Ãt hay nhiá»u, sẽ giúp chúng ta tai qua nạn khá»i, chịu đựng được quả báo, do tá»™i nghiệp đã tạo trước đây.
Chuyện lá»›n sẽ hóa nhá», chuyện nhá» sẽ hóa không, chuyện khó sẽ hóa dá»…. Chứ không phải chúng ta tạo tá»™i nghiệp đầy dẫy trong cuá»™c Ä‘á»i, gây Ä‘au khổ cho không biết bao nhiêu ngưá»i thân kẻ thù, dù cho nhân danh công lý lẽ phải, trả thù báo oán, gì gì Ä‘i nữa, rồi đến lúc giá»±t mình thức tỉnh, bèn Ä‘em tất cả tá»™i lá»—i đã tạo, giao cho Trá»i Pháºt gánh giùm, chịu tá»™i thế cho mình, bằng cách Ä‘i chùa cúng kiến, Ä‘i nhà thá» xưng tá»™i, "thì mà là " tất cả tá»™i lá»—i đó tiêu tan hết đâu? Con ngưá»i thưá»ng có thói quen "quịt nợ", cho nên má»›i có ý nghÄ© như váºy!
Luáºt nhân quả không bao giá» sai chạy, dù cho con ngưá»i tu hà nh đắc thánh quả, vẫn phải chịu quả báo do những tá»™i nghiệp đã gây nên, từ nhiá»u Ä‘á»i nhiá»u kiếp trước kia. "Chỉ có phước báo má»›i có thể giảm thiểu nghiệp báo mà thôi". Chúng ta nên ghi nhá»› lá»i Äức Pháºt đã dạy. Äá»c lịch sá», chúng ta cÅ©ng đã nháºn thấy, ngay cuá»™c Ä‘á»i cá»§a Äức Pháºt, cÅ©ng như các vị giáo chá»§ khác, vẫn bị ngưá»i Ä‘á»i gièm pha, vu khống, mạ lỵ, chá»i bá»›i, ám sát, xét xá», giam cầm, giết hại. Nếu là báºc "phước tuệ lưỡng toà n" như Äức Pháºt, nghÄ©a là phước báu và trà tuệ đầy đủ, thì má»i chuyện trở ngại trên thế gian nà y rồi cÅ©ng qua, cuá»™c Ä‘á»i kết thúc má»™t cách êm Ä‘á»m, bình an, tá»± tại. Nếu không có đủ phước báo thì, dù là bất cứ ai, cÅ©ng sẽ bị xá» chết má»™t cách thê thảm!
Khi Äức Pháºt còn tại thế, có ngưá»i ngoại đạo đến há»i Äức Pháºt: Ngà i có kinh Ä‘iển nà o Ä‘em Ä‘á»c tụng, có thể giúp cho đệ tá» cá»§a Ngà i vãng sanh niết bà n được không? Äức Pháºt trả lá»i rõ rà ng: Không! Tại sao váºy? Bởi vì con ngưá»i hiá»n thiện, biết tu tâm dưỡng tánh khi còn sinh thá»i, tâm tư thanh thản, nhẹ nhà ng, thì nhứt định kiếp sau sẽ sinh ở cõi là nh. Con ngưá»i hung ác, luôn luôn là m việc lợi mình hại ngưá»i, bất chấp thá»§ Ä‘oạn, bất kể sá»± phiá»n não khổ Ä‘au cá»§a tất cả má»i ngưá»i, thì nhứt định kiếp sau sẽ sinh và o tam đồ ác đạo, gồm có: địa ngục, ngạ quá»· và súc sinh. Thà dụ như dầu nhẹ hÆ¡n nước thì nổi trên mặt nước, đá nặng hÆ¡n nước thì chìm dưới đáy nước, không nghi ngá» gì cả, không thể nà o khác hÆ¡n được. Äó là chân lý công bằng tuyệt đối váºy.
Cuối cùng, vấn đỠsau hết là phân biệt "phước báu" và "phước báo". Phước báu là từ ngữ chỉ những hà nh động, lá»i nói và ý nghÄ©, thiện là nh quà báu, tạo phước trong hiện tại, và như chúng ta là m việc, kiếm tiá»n sinh sống, có dư dả thì để dà nh vá» sau. Phước báo là từ ngữ chỉ kết quả, còn gá»i là quả báo là nh, do những hà nh động, lá»i nói, hay ý nghÄ© thiện là nh, từ nhiá»u Ä‘á»i trước cÅ©ng như Ä‘á»i nà y, đến vá»›i chúng ta qua các dạng: thá»›i hên, may mắn, bình yên, an ổn, đẹp đẽ, vui vẻ, hạnh phúc, già u sang, sung sướng, nhà n nhã, trong cuá»™c Ä‘á»i hiện tại, và như tiá»n tiết kiệm chúng ta dà nh dụm được từ trước đến nay, bây giá» Ä‘em ra xá» dụng khi cần thiết.
Tác giả bà i viết: Tony
Nguồn tin: Tổng hợp
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn